Design Thinking – jak krok po kroku wdrożyć myślenie projektowe do swojej pracy

Określenie “myślenie projektowe”, znane również w Polsce pod swoją angielską nazwą jako Design Thinking, jest zbiorem metod, pozwalającym na kreatywne rozwiązywanie problemów, które pojawiają się podczas pracy projektowej. Zobacz jak wdrożyć Design Thinking w swoim zespole.

Design Thinking czyli myślenie projektowe

Metoda Design Thinking została opisana w 1987 roku przez Petera G. Rowe’a w książce “Design Thinking”, choć pierwsze definicje tego modelu sięgają już lat 60. w Stanach Zjednoczonych.

Myślenie projektowe pozwala na rozwiązywanie problemów w twórczy sposób i jest uniwersalnym narzędziem, które można stosować w wielu obszarach: w produktach, usługach i procesach. Metoda ta jest wykorzystywana zarówno przez duże korporacje jak i start-upy.

Design Thinking jest skoncentrowany na potrzebach użytkowników i wywodzi się z nurtu Human-Centered Design. To podejście pozwala na wejście w buty swojej grupy docelowej i pogłębioną pracę nad użytecznością produktu bądź usługi.

Proces Design Thinking dzielimy na 5 etapów:

1. Empatia
2. Zdefiniowanie problemu
3. Szukanie rozwiązań / pomysłów
4. Prototypowanie
5. Testowanie

Design Thinking, etap 1: empatia

Pierwszym etapem w procesie Design Thinking jest empatia. Ten krok pozwala na zrozumienie potrzeb i problemów grupy docelowej. Istotnym aspektem jest dogłębna analiza celów i motywacji naszego odbiorcy.

Na tym etapie możesz przeprowadzić ankiety bądź rozmowy ze swoją grupą docelową. Warto dowiedzieć się, jakie problemy np. napotykają podczas korzystania z naszej aplikacji. Zapytaj swoją grupę docelową, poznaj jej opinię i potrzeby. Wejdź w buty swojego użytkownika i dopracuj produkt tak, by spełnił jego oczekiwania.

Wykorzystaj tzw. mapę empatii i odpowiedz na pytania:

• Jakie użytkownik lub klient ma potrzeby?
• Jakie użytkownik lub klient ma doświadczenia?
• Co użytkownik lub klient myśli o dotychczasowych bądź proponowanych rozwiązaniach?
• Jakie emocje w stosunku do produktu czuje użytkownik lub klient?

Można skorzystać też z rozwiązań pośrednich, takich jak statystyki, analizy czy badania, które pomogą nam zrozumieć, jakie są ich preferencje i zachowania.

Design Thinking, etap 2: zdefiniowanie problemu

Definiowanie problemu polega na zrozumieniu potrzeb użytkownika i analizie zebranych informacji z etapu pierwszego. Informacje można pozyskać z ankiet, badań, statystyk i raportów. Następnie należy znaleźć pewien wzorzec zachowań wśród naszej grupy docelowej.

Drugi etap Design Thinking niejednokrotnie pomaga nam redefiniować problem. Dzięki analizie potrzeb i zachowań użytkownika możemy dojść do wniosku, że trzeba spojrzeć na nasz problem z nowej perspektywy, co może rokować modyfikacją problemu i celu. Dlatego istotne jest poprawne zdefiniowanie problemu, aby móc przejść do etapu trzeciego, jakim jest szukanie rozwiązań.

Pracujesz nad swoim pierwszym MVP? Zobacz jakich błędów nie popełniać.
Przeczytaj artykuł “7 Grzechów Startupów Pracujących nad Swoim Pierwszym MVP”

Design Thinking, etap 3: szukanie rozwiązań

Bardzo ważne jest, aby przejść najpierw przez etap empatii i zdefiniowania problemu, zanim przejdziemy do etapu trzeciego. Brak analizy potrzeb użytkownika i zdefiniowania faktycznego problemu bardzo utrudniają dotarcie do satysfakcjonujących rozwiązań. W tym etapie niektóre zespoły sięgają po tzw. metodę Scamper bądź Charrette Procedure.

Metoda Scamper w Design Thinking

Metoda Scamper to alternatywna wersja powszechnie znanej “burzy mózgów”, która ułatwia proces kreacji. Opiera się na przekształcaniu już istniejących pomysłów, bez potrzeby wymyślania zupełnie nowego rozwiązania. Dzięki niewielkim modyfikacjom można wprowadzić szereg innowacji w projekcie. Metody Scamper można użyć na siedem sposobów:

S (substitute) – zamiana czegoś
C (combine) – łączenie
A (adapt) – zaadoptowanie, zapożyczenie
M (modify) – zmiana, modyfikacja
P (put to another use) – zmiana zastosowania
E (eliminate) – wyeliminowanie, odjęcie czegoś
R (reverse) – odwrócenie

Metoda Charrette procedure w Design Thinking

Charrette procedure pozwala na przeprowadzenie burzy mózgów w dużym zespole. Gdy zbyt dużo osób chce wziąć udział w burzy mózgów, często zaczyna ona przybierać chaotyczny charakter. Metoda ta polega na podzieleniu ludzi na mniejsze grupy osób i pozwoleniu im na dyskusje i wyciągnięcie wniosków.

Każda grupa ma swojego moderatora i po upływie np. 15 minut moderatorzy zmieniają grupę. Wraz z moderatorem zmienia się temat grupy, więc moderator przechodząc do kolejnych podgrup wnosi coraz więcej wniosków wyciągniętych w poprzednich grupach.

Design Thinking, etap 4: prototypowanie

Po przejściu przez etapy empatii, zdefiniowania problemu oraz szukania rozwiązań, nadchodzi czas na prototypowanie. Ten etap polega na wybraniu tych rozwiązań i pomysłów, które chcielibyśmy przekierować do kolejnego etapu, jakim jest testowanie.

Po wybraniu konkretnych pomysłów przystępujemy do prototypowania, czyli tworzymy wstępną wersję rozwiązania problemu i oceniamy, czy idziemy w dobrym kierunku, czy prototyp spełnia nasze oczekiwania.

Design Thinking, etap 5: testowanie

Testowanie jest ostatnim etapem metody Design Thinking i opiera się na testowaniu rozwiązania bądź pomysłu. Z tego etapu można swobodnie wrócić do fazy prototypowania, szczególnie gdy podczas testowania dochodzimy do wniosku, że produkt w takiej formie nie będzie spełniał swojego zadania.

Na tym etapie warto pytać o zdanie naszego użytkownika, potencjalnego klienta. Zaangażowanie grupy docelowej w etap testowania pozwoli na spojrzenie na produkt oczami konsumenta oraz na pozyskanie cennego insightu na temat tego, co stworzyliśmy.

Jakie są zalety wdrożenia Design Thinking?

Design Thinking to skupienie się na użytkowniku

Tzw. user jest w centrum myślenia projektowego – jego potrzeby pomagają dotrzeć do sedna problemu, a finalnie stworzyć lepszy produkt bądź projekt, dostosowany do potrzeb grupy docelowej. Można analizować potrzeby i problemy użytkownika bezpośrednio poprzez wywiady i ankiety, oraz poprzez obserwowanie zachowań w trakcie analizy raportów i statystyk.

Design Thinking to jasny kierunek działania

Metoda Design Thinking pozwala na klarowne określenie kierunku naszego projektu. Dzięki dogłębnej analizie potrzeb użytkownika i zdefiniowaniu problemu, możemy szukać trafniejszych rozwiązań.

Design Thinking rewiduje pomysły

Metoda Design Thinking pozwala na sprawdzenie naszych pomysłów już na etapie prototypowania i testowania. Dzięki tym etapom możemy obserwować, jak na nasz produkt lub projekt reaguje grupa docelowa, jakie są silne i jakie są słabe strony naszego rozwiązania.

Design Thinking to stały rozwój biznesu i zespołu

Metoda Design Thinking poprzez swoje etapy uczy poznawać potrzeby grupy docelowej, stawiać celne pytania i szukać nieszablonowych rozwiązań. Stosując Design Thinking angażujemy zespół do kreatywnego rozwiązywania problemów i rozwijamy się wraz z produktem.

Design Thinking a metodologia Agile

Zespoły pracujące zgodnie z metodologią Agile mogą bez problemu wdrożyć Design Thinking do swojej pracy nad projektami czy produktami. Design Thinking pozwala na dogłębną analizę potrzeb klienta, zdefiniowanie problemu i szukanie odpowiednich rozwiązań. Tego typu myślenie dobrze wpisuje się w pracę zespołową w zespołach tzw. scrumowych, gdyż właśnie bycie elastycznym i kreatywnym często pozwala na lepsze efekty.

Zarówno Agile jak i metoda Design Thinking kładą nacisk na warsztatowy charakter kreatywnego rozwiązywania problemów. Połączenie tych metod zmniejsza ryzyko źle zdefiniowanego projektu i celu. Etapy prototypowania i testowania pozwalają na szybką walidację danego pomysłu.